مقاوم سازی ساختمان چگونه انجام می‌شود؟
مقاوم سازی ساختمان به‌ویژه در مناطق با خطر زلزله بالا، برای به حداقل رساندن خسارات جانی و مالی احتمالی حیاتی است. بنابراین روش‌ها و فرآیندهای مقاوم‌سازی ساختمان برای افزایش دوام ساختمان‌ها و ایمن‌تر کردن آن‌ها در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله از اهمیت بالایی برخوردار است.امروزه ایمنی و دوام ساختمان بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است.
مقاوم سازی ساختمان چیست؟
آرماتور ساختمان را می‌توان به عنوان یک عمل مهندسی تعریف کرد که شامل یک سری تکنیک‌ها و فرآیندهایی است که برای بهبود مقاومت سازه‌های موجود اعمال می‌شود. این فرآیند معمولا به منظور افزایش مقاومت سازه‌ها در برابر خطر زلزله و جلوگیری یا کاهش آسیب‌های ناشی از کهنگی یا ضعف‌های سازه انجام می شود.
یکپارچه سازی ساختمان تضمین می کند که سازه های موجود تحت شرایط موجود ایمن تر و بادوام تر می‌شوند. هدف از این کار به حداقل رساندن خسارات جانی و مالی در صورت وقوع یک فاجعه بالقوه است. علاوه بر این، مقاوم سازی می‌تواند عمر مفید سازه را افزایش و هزینه‌های نگهداری را کاهش دهد.
مقاوم سازی ساختمان به ویژه برای ساختمان هایی که در مناطق زلزله قرار دارند بسیار حیاتی است. زلزله می‌تواند باعث آسیب جدی یا ریزش سازه‌ها شود که می‌تواند منجر به تلفات جانی و خسارات مادی شود. آرماتورهای ساختمانی با انعطاف پذیری بیشتر سازه‌ها در هنگام زلزله این خطرات را کاهش می‌دهد.
نیاز به تقویت ساختمان معمولا توسط ارزیابی مهندسی سازه تعیین می‌شود. این ارزیابی وضعیت سازه های موجود را ارزیابی و خطرات بالقوه را شناسایی می‌کند. عواملی مانند قدمت سازه، مصالح ساختمانی، ضعف های سازه ای و خطر زلزله در تعیین نیاز به مقاوم سازی نقش دارند.
چگونه یک ساختمان را مقاوم سازی کنیم؟
مقاوم سازی ساختمان یک فرآیند پیچیده است که به دانش و تجربه مهندسی سازه نیاز دارد. در ادامه راهنمای تشریح مراحل کلی فرآیند مقاوم سازی ساختمان و روش های مورد استفاده آمده است:
بررسی و ارزیابی اولیه
قبل از فرآیند تقویت، وضعیت سازه موجود به طور دقیق مورد بررسی قرار می گیرد. نقاط ضعف سازه مشخص شده و مناطق نیازمند مقاوم سازی مشخص شده است. این مرحله با بهره گیری از تجربیات مهندسین سازه و کارشناسان خبره انجام می شود.
انتخاب روش مقاوم‌سازی
بسته به شرایط و نیاز سازه، روش مقاوم سازی مناسب تعیین می‌شود. روش‌های مقاوم‌سازی رایج شامل تقویت ستون و تیر، تقویت‌کننده‌های فیبر کربنی بتن مسلح، آرماتورهای فولادی و تقویت‌کننده‌های شیمیایی است.
فاز کاربردی
با توجه به روش مقاوم سازی انتخاب شده، فرآیند مقاوم سازی سازه اعمال می‌شود. در این مرحله فرآیند آرماتوربندی با محاسبات دقیق و کار دقیق توسط تیم های متخصص انجام می‌شود.
کنترل و آزمایش
پس از اتمام آرماتور، بررسی‌ها و آزمایش‌های دقیق بر روی سازه انجام می‌شود. این آزمایش‌ها برای تایید اثربخشی فرآیند تقویت و ایمن ساختن سازه مهم هستند.
تکنیک‌های مقاوم سازی ساختمان
در فرآیند مقاوم سازی ساختمان، روش یا روش‌های مناسب با توجه به شرایط و نیاز سازه موجود تعیین و اعمال می‌شود. این روش‌ها با ایجاد دوام مضاعف سازه و حفاظت از یکپارچگی سازه، حفاظت در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله را فراهم می‌کنند. در اینجا انواع متداول آرماتورهای ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند:
مقاوم سازی ساختمان بتنی
غلاف (Jacketing) با اعمال بتن مسلح یا مواد پلیمری بر روی سطح بیرونی سازه های موجود، یک لایه اضافی به سازه اضافه می‌شود. این لایه دوام بیشتری به سازه می‌دهد و تغییر شکل‌ها را جذب می‌کند.
تقویت با ورق فولادی: استحکام سازه با افزودن صفحات فولادی به دیوارها یا تیرهای سازه‌های موجود افزایش می‌یابد. صفحات فولادی استحکام بیشتری به سازه می‌دهند و نیروهای کششی را توزیع می‌کنند.
تقویت ساختمان با فیبر کربن: ورقه‌ها یا نوارهای فیبر کربن به مناطق ضعیف سازه‌های موجود متصل می‌شوند تا پشتیبانی سازه ای را فراهم کنند. مواد فیبر کربن با ایجاد استحکام بالا دوام بیشتری را برای سازه فراهم می‌کنند.
تزریق اپوکسی: رزین اپوکسی برای پر کردن ترک‌ها یا فضاهای خالی در سازه تزریق می‌شود. این روش برای اطمینان از یکپارچگی سازه و جلوگیری از ترک خوردن استفاده می‌شود.
تقویت دیوار
افزودن صفحات فولادی به دیوارها: استحکام سازه با افزودن صفحات فولادی به دیوارهای سازه های موجود افزایش می‌یابد. این روش برای تقویت نواحی با تنش زیاد دیوارها استفاده می‌شود.
تزریق دیوار: رزین اپوکسی یا فوم پلی یورتان برای پر کردن شکاف ها یا ترک های دیوارها تزریق می شود. از این روش برای افزایش استحکام دیوارها و جلوگیری از نشت آب استفاده می شود.
عایق دیوار: مواد عایق بر روی سطوح بیرونی دیوارها اعمال می شود تا دوام بیشتری به سازه بدهد. این روش دیوارها را در برابر تغییرات دما محافظت می کند و سازه را در برابر عوامل خارجی محافظت می کند.
تقویت فنداسیون
تقویت فونداسیون با ریزشمع‌ها: شمع‌های فولادی یا بتن مسلح به نام ریزشمع‌ها برای تقویت فونداسیون به پی سازه‌های موجود اضافه می‌شود. این روش با افزایش ظرفیت باربری زمین، دوام مضاعفی را برای سازه ایجاد می‌کند.
تقویت فونداسیون با جت گروت: فونداسیون با تزریق مخلوط تحت فشار آب و سیمان به فونداسیون سازه های موجود تقویت می شود. این روش زمین را فشرده می کند و ظرفیت باربری آن را افزایش می دهد.
موفقیت فرآیند تقویت با شناسایی روش‌های مناسب، استفاده از مواد با کیفیت و اجرای دقیق تضمین می‌شود. در نتیجه، مقاوم سازی ساختمان برای ایمنی جوامع و طول عمر سازه‌ها حیاتی است و جایگاه مهمی را در زمینه مهندسی سازه به خود اختصاص می دهد.
