ضخامت‌سنجی پالایشگاه‌ها به روش دسترسی با طناب
در پالایشگاه‌ها، تجهیزات فلزی مانند مخازن، برج‌ها، خطوط لوله و مبدل‌های حرارتی در معرض خوردگی، فرسایش و آسیب‌های مکانیکی قرار دارند. بررسی منظم ضخامت این تجهیزات از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا کاهش ضخامت می‌تواند منجر به نشت، خرابی ناگهانی و مخاطرات ایمنی و زیست‌محیطی شود. روش دسترسی با طناب (Rope Access) به عنوان یک تکنیک مدرن، امکان اجرای ضخامت‌سنجی در محیط‌های دشوار و ارتفاع زیاد را فراهم می‌کند و جایگزین روش‌های سنتی مانند داربست یا بالابرهای سنگین شده است.
ضرورت ضخامت‌سنجی تجهیزات پالایشگاهی
ضخامت‌سنجی به منظور ارزیابی سلامت تجهیزات، پیش‌بینی عمر مفید و برنامه‌ریزی تعمیرات انجام می‌شود. تجهیزات در معرض عوامل خورنده، تغییرات دما و فشار، و تماس با مواد شیمیایی قرار دارند که موجب کاهش ضخامت جداره‌ها می‌شود. بازرسی منظم ضخامت کمک می‌کند تا:
• از نشت مواد و حوادث جلوگیری شود
• عملکرد ایمن و پایدار تجهیزات تضمین گردد
• هزینه‌های تعمیرات اضطراری کاهش یابد
روش‌های سنتی و محدودیت‌های آن‌ها
روش‌های قدیمی مانند استفاده از داربست، بالابرهای ثابت یا جرثقیل، مشکلاتی از جمله هزینه بالا، زمان‌بر بودن و ریسک‌های ایمنی برای کارکنان ایجاد می‌کردند. در برخی شرایط محیط‌های محدود و ارتفاع زیاد، دسترسی به تجهیزات حتی با این روش‌ها ممکن نبود، که ضرورت استفاده از تکنیک‌های نوین را افزایش داد.
روش دسترسی با طناب (Rope Access)
روش دسترسی با طناب یک تکنیک پیشرفته و استاندارد برای کار در ارتفاع و فضاهای محدود است. تکنسین‌های آموزش‌دیده با استفاده از هارنس، طناب‌های داینامیک و استاتیک و تجهیزات ایمنی می‌توانند به راحتی به نقاط دشوار دسترسی پیدا کنند. استانداردهای بین‌المللی IRATA و SPRAT اجرای این روش را تضمین می‌کنند و ایمنی بالای کارکنان را فراهم می‌سازند.
مراحل اجرای ضخامت‌سنجی با Rope Access
ضخامت‌سنجی به روش دسترسی با طناب شامل مراحل زیر است:
۱. برنامه‌ریزی و ارزیابی ریسک: شناسایی نقاط بحرانی و تعیین تجهیزات مورد نیاز
2. استقرار تیم و تجهیزات: آماده‌سازی طناب‌ها، هارنس و سیستم‌های فرود و صعود
3. صعود به محل مورد نظر: استفاده از طناب‌های دوبل و سیستم‌های بکاپ ایمنی
4. اندازه‌گیری ضخامت: با استفاده از دستگاه‌های Ultrasonic Thickness Gauge (UT)
5. ثبت نتایج و گزارش‌نویسی: مستندسازی داده‌ها و ارائه توصیه‌های تعمیر و نگهداری
تجهیزات مورد استفاده
• طناب‌های استاتیک و داینامیک با مقاومت بالا
• هارنس فول بادی و صندلی ایمنی (Bosun’s Chair)
• تجهیزات فرود و صعود (Ascender، Descender)
• سیستم بکاپ ایمنی و شوک‌گیر
• دستگاه ضخامت‌سنج اولتراسونیک
مزایا و اهمیت روش دسترسی با طناب
استفاده از Rope Access در ضخامت‌سنجی پالایشگاه‌ها مزایای قابل توجهی دارد:
• کاهش هزینه و زمان نسبت به روش‌های سنتی
• امکان دسترسی به نقاط بلند و محدود
• افزایش ایمنی کارکنان
• کاهش توقف عملیات و محدود شدن اختلال در فرآیندها
نکات ایمنی و الزامات قانونی
تکنسین‌ها باید آموزش تخصصی بر اساس استاندارد IRATA دیده باشند و برنامه‌های HSE و مدیریت بحران را رعایت کنند. پایش شرایط آب و هوایی و محدودیت‌های محیطی، استفاده از تجهیزات حفاظتی کامل و هماهنگی با تیم بهره‌برداری از الزامات حیاتی اجرای ایمن ضخامت‌سنجی است.
جمع‌بندی
ضخامت‌سنجی دوره‌ای تجهیزات پالایشگاهی نقش حیاتی در تضمین ایمنی، پیشگیری از خرابی و حفظ عملکرد بهینه فرآیندها دارد. روش دسترسی با طناب با فراهم کردن امکان بازرسی در محیط‌های دشوار، کاهش هزینه و زمان و افزایش ایمنی کارکنان، جایگزین بسیار مناسبی برای روش‌های سنتی محسوب می‌شود و در کنار فناوری‌های نوین می‌تواند فرآیند پایش تجهیزات را بهینه و موثر نماید.
